Loài ong "biến mất" khi nhật thực toàn phần

Loài ong "biến mất" khi nhật thực toàn phần

Trong một nghiên cứu chưa từng có trước đây về ảnh hưởng của nhật thực toàn phần đối với hành vi của loài ong. Các nhà nghiên cứu đã tổ chức tập hợp các nhà khoa học và học sinh tiểu học thiết lập các trạm giám sát âm thanh để theo dõi tiếng động loài ong. Và kết quả đã rõ ràng và nhất quán: Ong ngừng bay trong thời gian diễn ra nhật thực toàn phần trên khắp Hoa Kỳ.

Vào ngày 21 tháng 8 năm 2017, trong khi hàng triệu người Mỹ đã nghỉ ngơi như thường lệ để chứng kiến Nhật thực toàn phần, họ có thể không nhận ra một hiện tượng kỳ lạ đang xảy ra gần đó. Trên tất cả con đường, ong cũng đang nghỉ ngơi.

Trong một nghiên cứu chưa từng có trước đây về ảnh hưởng của nhật thực toàn phần đối với hành vi của loài ong. Các nhà nghiên cứu đã tổ chức tập hợp các nhà khoa học và học sinh tiểu học thiết lập các trạm giám sát âm thanh để theo dõi tiếng động loài ong trong nhật thực toàn phần 2017 vừa qua. Kết quả được công bố vào ngày 10 tháng 10 trên Annals of the Entomological Society of America. Kết quả đã rõ ràng và nhất quán trên khắp Hoa Kỳ: Ong ngừng bay trong khi diễn ra Nhật thực toàn phần. 

Cô Candace Galen, Giáo sư, tiến sĩ khoa học sinh học tại trường đại học Missouri và là trưởng nhóm nghiên cứu này cho biết: “Chúng tôi dự đoán dựa trên các tài liệu, hoạt động của ong sẽ giảm khi ánh sáng mờ đi trong nhật thực và sẽ đạt đến mức tối thiểu. "Nhưng, chúng tôi đã không ngờ rằng sự thay đổi lại đột ngột như vậy, ong vẫn tiếp tục bay lên sau đó toàn bộ dừng lại hoàn toàn giống như 'tắt đèn' tại trại hè! Điều đó làm chúng tôi ngạc nhiên."

Galen nói nhiều người đã hỏi bà rằng các loài động vật thường làm gì khi diễn ra nhật thực toàn phần. Vài nghiên cứu chính thức đã từng kiểm tra hành vi của côn trùng, đặc biệt trong nhật thực, tuy nhiên không ai chú ý đến ong. Galen và các đồng nghiệp, trong lúc đó đã thử nghiệm thực địa một hệ thống để theo dõi hoạt động thụ phấn của ong từ xa bằng cách lắng nghe tiếng kêu của chúng trong các bản ghi âm.

"Nó có vẻ hoàn toàn phù hợp," Galen nói. "Các micro nhỏ và cảm biến nhiệt độ có thể được đặt gần hoa nhiều giờ trước khi nhật thực, để chúng tôi tự do đeo kính yêu thích và tận hưởng chương trình."

Được tài trợ bởi Hiệp hội Thiên văn học Mỹ, dự án đã thu hút hơn 400 người tham gia - bao gồm các nhà khoa học, giáo viên, học sinh tiểu học và công chúng - trong việc thiết lập 16 trạm theo dõi trên toàn bộ con đường ở Oregon, Idaho và Missouri. Tại mỗi địa điểm, micro USB nhỏ được buộc gần hoa mà ong thụ phấn ở xa khu vực người và phương tiện giao thông qua lại. Ở một số địa điểm, còn thu thập dữ liệu về ánh sáng và nhiệt độ. Sau đó, những người tham gia đã gửi các thiết bị đến phòng thí nghiệm của Galen, nơi các bản ghi được khớp với thời gian nhật thực từ mỗi địa điểm và phân tích số lượng và thời gian của các tiếng ong bay. Các bản ghi âm không cho phép phân biệt giữa các loài ong, nhưng các quan sát của người tham gia cho thấy hầu hết các loài ong được theo dõi là ong nghệ (chi Bombus) hoặc ong mật (Apis mellifera).

Các địa điểm khảo sát (hình từ bài nghiên cứu)

Các dữ liệu cho thấy rằng ong vẫn hoạt động trong pha nhật thực một phần cả trước và sau pha toàn phần, nhưng về cơ bản ong đã ngừng bay trong giai đoạn nhật thực toàn phần. (Chỉ một tiếng ong bay được ghi lại trong toàn bộ 16 vị trí giám sát.)

Ong thường bay chậm hơn vào lúc hoàng hôn và trở về tổ của chúng vào ban đêm, và do đó hành vi tương tự được tạo ra bởi nhật thực cung cấp bằng chứng về cách chúng phản ứng với các dấu hiệu môi trường khi những tín hiệu đó xảy ra bất ngờ.

"Nhật thực cho chúng tôi cơ hội để hỏi liệu bối cảnh môi trường lạ thường giữa ban ngày có làm thay đổi phản ứng hành vi của ong đối với ánh sáng mờ và bóng tối. Như chúng ta đã thấy, bóng tối hoàn toàn gợi ra hành vi tương tự ở ong, bất kể thời gian hay bối cảnh. Và đó là thông tin mới về nhận thức của ong," Galen nói.

Nhật thực toàn phần ở Bắc Mỹ sắp tới sẽ diễn ra vào ngày 8 tháng 4 năm 2024. Galen cho biết nhóm của cô đang phát triển phần mềm phân tích âm thanh để phân biệt hành vi bay lượn của ong khi chúng rời khỏi hay trở về tổ của chúng. Cô hy vọng sẽ trả lời được câu hỏi liệu ong có trở về tổ khi "ánh sáng tắt" vào nhật thực toàn phần năm 2024 hay không.

Có thể sẽ không khó để tìm các nhà khoa học và sinh viên sẵn sàng giúp đỡ một lần nữa.

    "Nhật thực toàn phần là một thành công tập thể, và đó là niềm vui lớn để thúc đẩy nghiên cứu ong đến với làn sóng nhiệt tình" Galen nói.

  

Người dịch: Nguyễn Đức Toàn

Nguồn bài viết: https://www.sciencedaily.com/releases/2018/10/181010105542.htm

Share: